కొత్తపల్లి జయశంకర్ (6 ఆగష్టు 1934 – 21 జూన్ 2011), ప్రొఫెసర్ జయశంకర్‌గా ప్రసిద్ధి చెందారు, భారతీయ విద్యావేత్త మరియు సామాజిక కార్యకర్త. తెలంగాణ ఉద్యమానికి ప్రముఖ సిద్ధాంతకర్త. 1952 నుంచి ప్రత్యేక రాష్ట్రం కోసం పోరాడిన ఆయన.. నదీజలాల అసమాన పంపిణీ ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమానికి మూలకారణమని తరచూ చెబుతూ వచ్చారు. ఆయన కాకతీయ విశ్వవిద్యాలయం మాజీ ఉపకులపతి మరియు ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమంలో కార్యకర్త.

ప్రొఫెసర్ జయశంకర్ గౌరవార్థం మరియు జ్ఞాపకార్థం పేరు పెట్టబడిన ప్రొఫెసర్ జయశంకర్ తెలంగాణ రాష్ట్ర వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం (PJTSAU), ఆచార్య N. G. రంగా వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం నుండి విభజన సందర్భంలో తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఏర్పడిన ఏకైక వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం.

ఇంటర్మీడియట్ యువ విద్యార్థిగా, 1952లో రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణకు వ్యతిరేకంగా జయశంకర్ తన తరగతి నుండి బయటికి వెళ్లిపోయారు. 1952 ముల్ఖీ ఆందోళనలో పాల్గొనేందుకు కూడా ఆయన బస్సులో బయలుదేరారు. 1962లో, అతను ఈ ప్రాంతాన్ని కదిలించిన ప్రచారంలో భాగంగా ఉన్నాడు. 1952లో విద్యార్థి నాయకుడిగా ఉన్నప్పుడే ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమంలో పాల్గొన్నారు.

లెక్చరర్‌గా 1968లో పునరుజ్జీవన ఆందోళనలో పాల్గొన్నారు. ఆయన తెలంగాణ కోసం తన పోరాటాన్ని పరిశోధనలు మరియు విద్యా అధ్యయనాల ద్వారా, మరియు ప్రజలకు అవగాహన కల్పించడం ద్వారా నిర్వహించారు. అసలైన తెలంగాణ సిద్ధాంతకర్తగా పేరు పొందారు. అతను 1962 నుండి అనేక ఆందోళనలకు నాయకత్వం వహించాడు, 1969 ఆందోళన తర్వాత ప్రజా ఉద్యమంగా రూపాంతరం చెందాడు.

నాన్-ముల్కీ గో బ్యాక్ మరియు ఇడ్లీ సాంబార్ గో బ్యాక్ ఉద్యమంతో 1952 నుండి తెలంగాణ రాష్ట్ర హోదా కోసం తెలంగాణ ఉద్యమ ప్రయత్నాలతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు. తెలంగాణ భూములను జనావాసం చేసేందుకు “పూరీ మట్టోర్” కావాలన్నారు. 1969లో తెలంగాణ కోసం పోరాడుతున్న సమయంలో మేధావులుగా దోహదపడేందుకు, ఇకపై సైలెంట్‌ ప్రేక్షకుడిగా ఉండేందుకు, ప్రొఫెసర్ రావాడ సత్యన్నరాయతో సంప్రదించి దాదాపు పది మంది సభ్యులతో ఒక బలమైన బృందాన్ని జయశంకర్ ఏర్పాటు చేశారు. వీరిలో ప్రొఫెసర్ ఆనంద్ రావు తోట, ప్రొఫెసర్ పర్మాజీ మరియు ప్రొఫెసర్ శ్రీధర స్వామి ఉన్నారు. స్వామి జయశంకర్ చిన్ననాటి క్లాస్‌మేట్ మరియు స్నేహితుడు; వారిద్దరూ వరంగల్‌లో చదివి, బెనారస్ హిందూ యూనివర్సిటీలో కలిసి ఎంఏ చేశారు. తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటు సమయంలో స్వామి చాలా చురుగ్గా వ్యవహరించారు మరియు గౌరవనీయులైన ముఖ్యమంత్రి తెలంగాణా శ్రీ వారిచే “ఉత్తమ విద్యా వేత” పురస్కారం పొందారు. తెలంగాణ కోసం ఉపాధ్యాయుడిగా చేసిన కృషికి తెలంగాణ ఆవిర్భావ తొలి వార్షికోత్సవ వేడుకల్లో కేసీఆర్.

అనంతరం ప్రొ.జయశంకర్ తెలంగాణ జనసభను ప్రారంభించారు. దీనిని భారత ప్రభుత్వం నిషేధించింది. తెలంగాణ సమస్యకు సంబంధించిన వివిధ అంశాలపై ఆంగ్లం, తెలుగు భాషల్లో అనేక వ్యాసాలు, పరిశోధనా పత్రాలు రచించారు.

1999లో తెలంగాణ డెవలప్‌మెంట్ ఫోరమ్ (TDF, USA) ఏర్పాటులో కీలకపాత్ర పోషించారు. జూలై 2000 మరియు జూలై 2002లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ప్రాంతీయ అసమానతల సమస్యల గురించి మాట్లాడేందుకు అమెరికన్ తెలుగు అసోసియేషన్ (ATA) ఆయనను ఆహ్వానించింది. తెలంగాణ డెవలప్‌మెంట్ ఫోరమ్ (TDF) USA జూలై/ఆగస్టు 2000లో యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లోని పది ప్రధాన నగరాల్లో తెలంగాణ ఉద్యమం యొక్క వివిధ కోణాలపై వరుస ఉపన్యాసాలు ఇవ్వడానికి.

ఆయన మరణించే సమయంలో తెలంగాణ సమస్యలపై పరిశోధనలు, ప్రచురణలు చేస్తున్న సెంటర్ ఫర్ తెలంగాణ స్టడీస్‌కు చైర్మన్‌గా ఉన్నారు. ఆయన తెలంగాణ ఐక్య వేదిక వ్యవస్థాపక సభ్యుడు మరియు దాని కార్యవర్గ కమిటీలో ఉన్నారు.

2009 డిసెంబర్‌లో తెలంగాణ కోసం బీఆర్‌ఎస్‌ అధ్యక్షుడు చేసిన ప్రఖ్యాత నిరాహార దీక్షను విరమించినప్పుడు ఆయనకు నిమ్మరసం అందించిన ఘనత జయశంకర్‌దే.

తెలంగాణా వాళ్ళ గురించి ఎట్టి కైనా, మట్టి కైనా మనోడే ఉండాల అంటే, చితి వెలిగించాలన్నా, వ్యవసాయం చేయాలన్నా మన వాళ్ళే కావాలి. అతను 21 జూన్ 2011 న మరణించాడు.